Nói đến Hòa Bình mọi người thường nghĩ ngay đến con Sông Đà huyền thoại. Trong tác phẩm văn học nổi tiếng “Người lái đò sông Đà” của cố nhà văn Nguyễn Tuân, Sông Đà là biểu tượng cho sức mạnh của nước, gập ghềnh và dữ dằn. Từ năm 1979 đến năm 1991 với sự giúp đỡ của Liên Xô, một nhà máy thủy điện lớn nhất Đông Nam Á đã được xây dựng thành công, biến sức mạnh của con sông Đà thành nguồn năng lượng điện lớn. Ngày nay, Sông Đà còn mang trong mình nhiều tiềm năng phát triển kinh tế khác như khai thác, nuôi trồng thủy sản và phát triển du lịch lòng hồ.
Sông Đà có chiều dài 70km, trải rộng trên địa bàn 17 xã thuộc 5 huyện, thành phố trong đó có xã Tiền Phong, huyện Đà Bắc. Với diện tích mặt hồ Hòa Bình diện tích hơn 2.000km2, có nơi sâu đến cả trăm mét nước đã tạo nên một quần thể sinh thái tự nhiên lý tưởng cho các loại thủy sản phát triển. Vì thế, trong vài nằm trở lại đây ngành thủy sản của tỉnh Hòa Bình nói chung và huyện Đà Bắc nói riêng đã có bước tiến đáng kể về quy mô cũng như năng suất, chất lượng sản phẩm. Đặc biệt trên khu vực lòng hồ Sông Đà nghề nuôi cá lồng phát triển rất mạnh mẽ. HTX Đà Giang ECO là một trong những đơn vị đi tiên phong trong lĩnh vực phát triển ngành thủy sản của huyện Đà Bắc về nuôi cá sạch theo đúng quy trình chuẩn của VIETGAP với các loại cá đặc sản trong đó có Trắm đen sông Đà.
Cá trắm đen được coi là “thượng phẩm” trong các loại cá nước ngọt có vảy, thịt trắng rất ngon, giàu dinh dưỡng, đặc biệt thích hợp để bồi bổ cho những người khí hư, mệt mỏi, ăn không ngon miệng. Cá trắm đen ở đâu cũng có nhưng cá trắm đen sông Đà có nhiều nét khác biệt và đặc trưng tạo nên thương hiệu riêng cho dòng cá có vảy đặc sản này. Cá trắm đen Sông Đà được nuôi dưỡng ở môi trường nước trong, sạch quanh năm. Với nguồn thức ăn tự nhiên phong phú như cá tép dầu, tôm tép sông được thu mua lại của các ngư dân đánh bắt, Cá trắm đen Sông Đà con nào con đấy lớn nhanh, chắc thịt. Cá ở đây được đảm bảo các quy trình chăm sóc theo tiêu chuẩn, khai thác đúng tuổi thương phẩm, không sử dụng thuốc kháng sinh, không có chất độc hại, không làm ảnh hưởng hay xáo trộn môi trường xung quanh. Đồng thời HTX Đà Giang ECO còn áp dụng quy trình VietGap trong quản lý chất lượng từ đầu vào đến đầu ra của sản phẩm nên đảm bảo chất lượng cá thơm ngon, dinh dưỡng. Trong quá trình nuôi thả cá trắm đen, HTX cũng nhận được sự hỗ trợ và giám sát nhiệt tình của Chi cục Thủy Sản, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Hòa Bình. Vì vậy, đến nay HTX Đà Giang ECO đã phát triển được 100 lồng cá đặc sản với nhiều loại cá có giá trị kinh tế cao như cá Lăng, trắm đen,....có khả năng sản xuất ra 200 tấn cá trên một năm, được khách hàng gần xa ưa chuộng.
Cá ngạnh là 1 loài cá da trơn thuộc họ cá lăng chỉ có ở Việt Nam và Trung Quốc. Ở Việt Nam, cá ngạnh phổ biến ở miền Bắc (sông Đà, sông Hồng) và miền Trung (sông Mã). Loài này có thân và đầu dẹt, da trơn, hai đôi râu và 3 ngạnh ở trên đầu. Chúng là loài ăn tạp, thường ăn ở tầng đáy nên rất khó để nuôi lồng, bè thương phẩm như các loài cá nước ngọt khác. Cũng vì chỉ có thể đánh bắt tự nhiên ở những con sông lớn nên giá thành cá ngạnh cao hơn các loài cá nước ngọt được nuôi thương phẩm khác. Điều khó đó không đồng nghĩa với việc không nuôi dưỡng thuần hóa được ngạnh sông. Năm 2023 Hợp tác xã Đà Giang ECO tại Tiền Phòng, Đà Bắc đã nuôi thành công cá ngạnh sông Đà từ nguồn con giống đánh bắt tự nhiên trên lòng hồ. Những con giống nhỏ được đưa vào lồng lưới phao nổi nuôi dưỡng tự nhiên như các loại da trơn khác. Nguồn thức ăn của ngạnh khá đa đạng nhưng chủ yếu là tép, tôm sông Đà. Cá ở đây được đảm bảo các quy trình chăm sóc theo tiêu chuẩn, khai thác đúng tuổi thương phẩm, không sử dụng thuốc kháng sinh, không có có chất độc hại, không làm ảnh hưởng hay xáo trộn môi trường xung quanh. Đồng thời HTX Đà Giang ECO còn áp dụng quy trình VietGap trong quản lý chất lượng từ đầu vào đến đầu ra của sản phẩm nên đảm bảo chất lượng cá thơm ngon, dinh dưỡng. Trong quá trình nuôi thả cá ngạnh, HTX cũng nhận được sự hỗ trợ và giám sát nhiệt tình của Chi cục Thủy Sản, Chi cục quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Hòa Bình. Vì vậy, đến nay HTX Đà Giang ECO đã phát triển được 100 lồng cá đặc sản với nhiều loại cá có giá trị kinh tế cao, trong đó cá ngạnh được khách hàng gần xa rất ưa chuộng.
Là loại cá nước ngọt, cá Lăng đen thường sống trong hang và ăn rêu bám trên các vách đá. Thịt cá rất săn chắc, dẻo quánh, ít xương, thớ thịt dày, thơm ngọt và rất bổ dưỡng, có mũi vị ngậy ngậy đặc trưng. Khác biệt với những món ăn được chế biến từ các loại cá khác, cá Lăng đen có thể chế biến thành nhiều món, trong đó có thể kể tới như món cá Lăng nướng riềng mẻ nổi tiếng, gỏi cá Lăng, lòng cá Lăng xào, cá Lăng trộn, cá Lăng xông hơi, cá Lăng om chuối đậu, cá Lăng nấu măng chua cay, lẩu cá Lăng…hay đơn giản một tô canh cá Lăng thơm mát, vị ngậy ngậy, chua dìu dịu trong ngày hè oi bức, nắng râm ran đổ lửa. Chỉ khi được thưởng thức những món ăn này, bạn mới có thể “thấm” được vị ngọt bùi, hương thơm hấp dẫn từ thịt cá hòa cùng vị chua dịu nhẹ, thanh thanh đang ngấm dần, chạm dần và kích thích từng giác quan của bạn. Bất giác, có thể bạn sẽ hiểu Vua chúa thời xa xưa hạnh phúc thế nào, có cái “sướng” riêng ra sao mỗi khi thưởng thức món ăn đặc sản này.